We klubie Slavia Ruda Ślůnsko ôdsłuniyli ôstatnio tabula, kero spůmino ô jejich downym wychowanku Erneście Pohl. Tyn legyndarny juże fusbaler napoczynoł sam swoja kariera, kero uczyniła go niýzapomnianym.

Na sztadiůnie Slavie Ruda Ślůnsko przedstowiůno uostatnio uostała tabula, kero spůmino ô Erneście Pohl. Urodziůł sie 86 lot tymu we Rudzie Ślůnskij i to gynau sam napoczynoł swoja kariera we fusbalu.

Tuż niý ma sie co dziwować, co idyjo ze tabulům po drapku sie sam spodobała. Jako padali Dariusz Dobiech - Pryzes Ryskiyru Slavia Ruda Ślůnsko - je to postać niýôbyczno a bezto trza sie asić, co je jejich wychowankiym.

W sumie niý ma sie co ku tymu dziwować. Yrnst Pohl zrobiůł hołda razy majstra Polski we fusbalu, 3 razy bůł nojlepszym strzelcym ligi. Je tyż przede wszyskim rekordzistům jak łazi ô liczba strzelůnych goli we polskij lidze. Do dzisio żodyn niý strzelił wiyncyj jak 186 bram, kere klupnył Yrnst bez cołko swoja kariera. Pora razy bůł tyż uznowany we swojich czasach za nojlepszego fusbalera.

Bůł tyż idolym a wzorym dlo modych. Jako spůminajům Stanisław Oślizło - downy repryzyntant a fusbaler Górnika Zobrze - Pohl, to zowdy bůła postać niýłobyczno, kerymu mocka modzikůw zawdziynczo swoja dolszo kariera.

Tuż jak widać, je sie czym poasić. A jako padali nům Marek Szymański - inicjator cołkij akcje ze tabulům, niý ma tô ôstatnio tako inicjatywa, bo juże sům idyje na nostympne.

Na Sztadiůnie Ślůnskim we Chorzowie zasik cosik sie dzioło. Teroski zbajslowany tam uostoł meeting lekkoatletyczny, na kery przijechali roztoliczne szportowce ze roztomajtych landůw a dopingowało ich mocka kibicůw.

Z jednyj strůny spůmnieć znano szportsmynka Kamila Skolimowsko. Z drugij zaś sbajslować dobre szport wydorzyniý na Ślůnskim. Te dwie rzeczy udało sie skuplować we meetingu lekkoatletycznym, kery ôstatnio sbajslowany uostoł na Sztadiůnie Ślůnskim. W sumie niý ma sie co dziwować, bo jako tublikowali Wojciech Saługa - Marszołek wojywůdztwa ślůnskigo, tyn sztadiůn, to typowo lekkoatletyczno aryna. A przi tymu na prowda gryfno, bo tak ôcyniajům jům same szportowce, kere sam przijyżdżajům.

Kibice tyż niý zawiydli, jednako jako spůmnieli sami Wojciech Saługa, bez poradziesiůnt ôstatnich lot to za wiela sie sam ze lekkoatletyki niý dzioło. Bůła to dugo przerwa, jednako teroski můmy ôkazjo zaś to nadrobić.

Prowda je tyż tako, co choć latosi na Ślůnskim bůło juże mocka imprez a wydorzyń, choby szpile kadry we fusbalu, spůminano juże lekkoatletyka abo kůncerty, to sům jeszcze plany na prziszłoś. Bez nojbligsze miesiůnce majům sie sam 2 razy ścigać na żużlu a ku tymu przijadům tyż monstertraki. Bydzie tyż jeszcze fusbal a inksze interesantne wydorzynia.

Beztuż jako padali Wojciech Saługa, muszymy być rada, co můmy taki sztadiůn a asić sie nim u nos, we Polsce a kaj indzij, bo je łůn na prowda piykny. Przi tymu werci sie łazić na roztomjate wydorzynia sam zbajslowane a korzystać z tego, co můmy.

Na poczůntku augusta ścigali sie u nos nojlepsze zawodniki ze cołkigo welta. Pora etapůw Tour de Pologne przejechało latosi tyż bez Wiyrchni Ślůnsk. Bůła to aktrakcja, szansa, a mono utrudniyniý?

Na poczůntku augusta ścigali sie na rynerůwach zawodniki ze cołkigo welta. Latośno edycjo Tour de Pologne bůła niýôbyczno skiż tego, co bůła to 75.edycjo we 90.jubilyjům tego wydorzynio. Je to tyż juże 25 roz, kej ścigajům sie sam zawodowcy a niý ýno amatory.

A jeździć mieli bez roztomajte sztady noszego landu. Przejechali miyndzy inkszymi bez Zobrze, Ruda Ślůnsko, Bytůń, Chorzůw, Katowice, Mikołůw, Mysłowice. Bezmaś 1000 km do przejechanio we 7 dni.

Je to jednako niý ýno atrakcjo dlo samych kolorzy, amatorůw abo kibicůw, kerych je u nos zowdy mocka, nale tyż ôkazjo, do průmocje. Jako padali Wojciech Saługa - Marszołek wojywůdztwa ślůnskigo - to dobry momynt na pokozaniý walorůw, atrakcyj a zobytůw noszego regiůnu. I idzie pedzieć co sie to udało. Udało sie tyż pokozać, co stereotyp czornego ślůnska, je blank niýprowdům. I pokozywały to nojlepij słowa kůmyntatorůw, kerzi co roz sie dziwili jak u nos moge być zielůno a fajnie.

Niýstety take ściganiý po cestach noszych sztadůw, to tyż utrudniynia do miynszkańcůw. Mocka cestůw a placůw bůło pozawiyranych do ruchu na krůcyj abo dużyj, a bezto niý szło wszyndzie zajechać abo przejechać. Kożdy wto kajś chcioł dojechać, musioł sie sprowdzić, eli we tyn dziyń udo mu sie tam dostać. Kůniec kůńcůw rachunek wyłazi jednako na plus i tak sie miarkujymy, co za rok zasik bydům sie u nos ścigać.

Sztuka je dlo wszyskich, a coby ja poznać, styknie chcieć. A przinajmij to chcieli pokozać we jednym ze projektůw, kery sbajslowny uostoł ôstatnio we Katowicach.

We Katowicach przirychtowany uostoł niýôbyczny projekt. Napoczyn łůn sie ôd norychtůw, na kerych aktory poznowali historyjo a żywobyciý miynszkańcůw dwůch tukejszych tajli sztada. Potyn wszysko skuplowali, przełůnaczyli a zrychtowali szpektakel na placu.

Jako tublikowali nům Honorata Mierzejewska-Mikosza - jedyn z bajslyrzy tego projekta - bůł to szpektakel jarmarczno-placowo-cestowy, we kerym kuplowały sie gýszychta miynszkańcůw. Nawet piosynki bůły tworzůne ze zebranych ôsprowek. A jako dodowajům Mateusz Mikosz - aktor a muzik - same aktory niý ýno grali we szpektaklu, nale tyż śpiywali a grali na insztrumyntach, na kerych kożdy s nich poradzi grać.

Latośny projekt, to kůntynuacjo dwuletnich juże dziołań lokalnych, kery tym razym skupiůł sie na Zawodziu a Zołynżu. Jako padali nům Honorata Mierzejewska-Mikosza, ekstra bůło to we tym terynie, bo gynau sam je mocka ludzi, kerzi niý majům leko we żywobyciu a bezto czynsto niý majům czosu abo chynci na sztuka. A bez tako akcja a przede wszyskim szpektakel, aktory chcieli zarazić miynszkańcůw swojům energiům a zachyncić do poznanio sztuki a nojbarzi do spyndzanio wolnego czosu ze familijům na świyżym lufcie.

We Bytůniu sbajslowany uostoł festiwal zmianowany Muzyka Narodów. Bez pora niýdziel bajslowane bůły kůncerty, kere przibliżały muzika jednyj ze europyjskich nacyj.

To juże nostympno edycjo festiwalu Muzyka Narodów, kery bajslowany je we Bytůniu. Roz za rok bez pora niýdziel idzie prziś na kameralne muzik kůncerty do Sztad Parku miana Franciszka Kachli a posuchać muziki inkszych nacyj Europy.

Jako padali nům Juliusz Ursyn Niemcewicz - bajslyrz a Dyrehtor tego festiwalu - ludzi ciůngnie niý ýno do tyjatru abo filharmonie. Rada tyż prziłażům na kůncerty plynerowe. I gynau po to je tyn festiwal.

Bez cołke lato szło posuchać muzyki miyndzy inkszymi ze Hiszpanie, Italje, Grecji a finoł wziůn nos we malo muzik rajza, kero skůńczyła sie na ślůnskich klimatach. Jak widać kożdy poradzi snojś cosik dlo siebie a przi tymu posuchać na prowda dobryj muzyki na świyżym lufcie i spyndzić tak swůj wolny czos. Můmy nodziyjo, co nostympno tako ôkazjo bydymy mieli juże zaś na bezrok.

We Sztad Kultur Cyntrum na Frynie zrychtowane uostały nostympne norychta dlo syniorůw. Dziynka tymu kożdy aktywny synior poradzi fajnie spożytkować swoja energio a wolny czos.

Latośne wakacje juże minyły a bezto niý ýno bajtle wrocajům do szule, nale napoczynajům sie tyż norychta dlo syniorůw. A co je to na prowda aktywno grupa, to przekůnała nos Patrycja Ryguła-Mańka ze Sztad Kultůr Cyntrum miana Hyńka Bisty na Frynie. Jako padali, we Cyntrům realizuje sie dlo syniorůw na prowda mocka projektůw a zowdy je zainteresowanie a chyńć. A kejby porobić chwila ze syniorami, to na prowda idzie sie zaskoczyć wiela łůni poradzům mieć werwy a wigoru.

Beztuż zrychtowane uostały juże nostympne norychta dlo nich, na kerych bydům můgli potrynować plastyczno kreatywność, tancowaniý abo wlyź do świota tyjatru a aktorstwa. Je tyż projekt do kerego zaproszo sie kożdego - i starzika i modzika. Projekt Pokolenie - bo tak je zmianowany - zakłodo realizacjo roztomajtych zadań a zajyńć dlo grup miyszanych.

Dziynka tymu i pokolynia bydům můgły wymiynić sie doświadczyniym i syniory bydům můgli fajnie spożytkować swůj wolny czos. Beztůż zachyncůmy do wejrzynio na jake norychta we Sztad Kultůr Cyntrum na Frynie idzie sie jeszcze chycić.

Erbowizna kultůrowo a historyczno jakům je Ficinus na Wiyrku we Rudzie Ślůnskij wygryfnieje jeszcze barzi. Wszysko dziynka tymu, co zrychtowane uostanie tam nostympne juże stawiyniý.

Chocioż narazie to bliżyj mu do rujiny, to juże niý dugo mo być blank szykowny a przi tymu wyglůndać jak za downych lot. Nostympne juże stawiyniý na Ficinusie mo być zrychtowane a znolyź sie dziynka tymu na Szlaku Zobytkůw Techniki.

Wszysko napoczło sie kej sztad Ruda Ślůnsko ôdkupiůła te stawiynie. Potyn przirychtowano uostała szpecjalno dokumyntacjo podle założyń a wytycznych kůnserwatora zobytkůw, jak podkryślili Piot Janik - Noczelnik Wydziołu Inwestycje Sztad Urzynda we Rudzie Ślůnskij. Padali nům tyż, co założyniym renowacji je przede wszyskim ôdtworzyniý downego stanu miyndzy inkszymi bez zastostowaniý odpowiydnich materiałůw. Niý mo sie tyż pomiynić downo kubatůra pomieszczyń, we kerych downij żyły aże 4 familije.

Przi tymu jednako miarkuje sie jako pudzie zagospodarować nowo przestrzyń. Jako padali nům Krystian Gałuszka - Dyrehtor Sztad Publik Bibliotyki we Rudzie Ślůnskij - bydzie tam jedna ze filii rudzkij bibliotyki. Przi tymu jednako snojdzie sie tam tyż punkt Turistik Informacje, animacyjne a wystawowe zale.

Tuż jako widać plan je na prowda ambitny, nale cołki procys juże ruszůł a poleku leci do przodku. Finansowaniý tego projekta wyrachowanego na wele 3 mln zł, mo być wsparte ze zewnyntrznych funduszy kajś na 50% wartości inwestycje.

Coroz czynścij a coroz fajniyjsze fontanny sům stowiane we sztadach. Majům łůne być ôzdobům, zwilżyć trocha luft we parkach a tworzyć lepsze ôtoczyniý. Jednako eli wolno sie tam schłůdzić jak je hýca na placu?

Kej na placu můmy hýca co roz widac mocka ludzi przi fůntannach, a nojwiyncyj bajtli, kere sie tam toplajům. Niýstety niý do kůńca tak idzie robić. I to niý ýno ze wzglyndu na prawo. Jako tublikowali nům Marek Partuś - Kůmyndant Szucmanůw we Rudzie Ślůnskij - we fůntannach miyjskich niý śmiy sie żodyn toplać. We Rudzie Ślůnskij sům dwie take fůntanny - na Frynie a na Órzygowie, jednako ôbie majům zawarty ôbieg wody. Skiż tego tako woda, coby sie zaro niý spaskudziła, trza mocno traktować chymiům. Ta chymia zaś blank niý ma dobro dlo noszego zdrowio.

A jako dodowajům Bogdan Czapla ze Stacje Sanitarno-Epidemiologicznyj we Katowicach, sům tam ku tymu jeszcze bakterie roztomajtych zwiyrzokůw, ptokůw a inksze ze luftu. Przi tymu, woda we fůntannie niý ma sprowdzano bez sanepid, choby ta na bady, bezto blank niý ma zicherno.

Jako tyż spůminajům Marek Partuś fůntanna to czynsto roztomajte elemynty ze kamiynio a stali, kere wystowajům. Polůne wodům stowajům sie festelnie śliske a bezto idzie po drapku ukiołzdnůńć. Beztůz zicherniyjszo je coroz barzi popularno kurtyna wodno.

Przi tymu wszyskimu za toplaniý we fůntannie mogymy dostać sztrofa. Beztůż pamiyntejcie, co fůntanna mo fajnie wyglůndać a być ôzdobům. Toplać sie zaś idzie na bady abo kůmpielisku a schłůdzić pod kurtynům wodnům.

Bez cołke lato bajslowane bůły edukacyjne akcje, kere miały za cwek pokozać, jak niýzicherne moge być kůmpaniý sie we roztomajtych dzikich stowkach. Cuż sie dziwować, kej latosi potopiło sie na prowda hołda ludzi.

We te lato we Polsce potopiło sie wiyncyj jak 350 ludzi. Je to jedyn ze nojgorszych rokůw, beztuż kożdo edukacyjno akcjo je cosik we wercie. Tymu tyż roztomajte ôrganizacje bajslujům akcje choby take jak: Bezpieczne Wakacje, Kręci mnie bezpieczeństwo abo Bezpieczny bilet.

Ta ôstatnio sbajslowano uostała bez świyntochlowicko policjo a swůj finoł miała na kůmpielisku Skałka. Jako tublikowali nům sierżant Marcel Kosakowski - ôficyr prasowy KMP we Świyntochlowicach, akcja ta miała průmować zicherne spyndzaniý czosu nad wodům. A jako ku tymu spůminajům we Świyntochlowicach niý ma żodnego inkszego akwynu wodnego, kaj by byli retowniki a woda by bůła zbadano.

Bele jakie dzike plosa a stowki mogům być na prowda niýzicherne. Nigdy niý wiadůmo co siedzi we haszczach abo je wciepane do wody, co je na dnie abo jaki je brzyg we wodzie. Niý wiadůmo tyż jako je woda, a kej sie nům cosik stanie mało wto poradzi nům pomůc. Take akcje ô tym spůminajům a pokozujům, co czosym niý werci sie ryzykować swojim zdrowiym a żywobyciym.

Tym barzi, co jak pokozujům statystyki, we Polsce ryzyko utopiynio sie je dwa razy srogsze jak we inkszych landach Unie Europyjskij.