A A A

2018 07

 

2018 07

 

MARSZ AUTŮNOMIE - MANIFESTACJO Ô SAMORZŮNDNOŚĆ

Jak kożdego roka we lipniu bez Katowice przeszoł Marsz Autůnomie. Mo łůn spůmnieć ô Ślůnzokach, kerzi walczům ô wiynkszo samorzůndość we Polsce.

Juże trodycyjnie we połowie lipnio bez Katowice przeszło poraset ludzi ze żůłto-modrymi fanami. Wszysko przede wszyskim po to, coby zamanifestować swoje poczucie przinoleżności do swojego Hajmatu.

Mo łůn tyż jednako kůnkretne cweki a postulaty. Przede wszyskim jako tublikujům Jerzy Gorzelik - Ryskiyr Ruchu Autonomii Śląska - ślůnsko kultůra, tożsamość a trodycjo musi być kultywowano tyż we szuli a powinna być zrychtowano dobro edukacjo regiůnalno.

Mo taki marsz tyż wymiar historyczno-polityczny, skiż tego, co je łůn bajslowany we rocznica prziznanio śląskimu wojywůdztwu autonomie juże przed II welt wojnům. Spůmino sie bezto ô bezprownie ôdebranym prziwileju a przi tymu chce pokozać, co Ślůnsko tożsamość mo tyż swůj wymiar polityczny. A jako dodowajům Henryk Mercik - ze Zarzůndu Śląskigo Wojywůdztwa - chcymy być partnerym dlo władzy cyntralnyj, a niý petyntym, kerego sie niý sucho. Bo autůnomio to partnerstwo.

Przi tymu dobrze spůminajům Jerzy Ciurlok, co autůnomio znaczy tyż samorzůndność, czyli możebność reskiyrowanio juże tukej na regiůnal szczeblu a niý cyntralnie we Warszawie. Skiż tego tyż hasłym marszu bůło "Odłączamy ładowanie Warszawy".

Co interesant piyrszy roz we historyji przedstowiůno tyż uostała propozycjo hymna ślůnskigo, kery szkryfniynty je aże we 4 lynzykach: polskim, czeskim, niýmieckim a przede wszyskim ślůnskim. Coby spokopił go kożdy, wto je stůnd.

 

PIECHTY PO BYTŮNIU - COBY POZNAĆ HISTORYJO A ARCHITEKTURA

Bez cołke letnie feryje poradzi sie zwiedzać Bytůń ze ôkludzoczym, a wywiedzieć na prowda interesantnych rzeczy, ô kerych mocka s nos niý wiy.

Bez dwa miesiůnce lata we Bytůniu co weekynd bajslowane sům wycieczki piechty po sztadzie, we kerych ôkludzocz pokozuje, uosprawio a przedstowio roztomajte fakty a ciekawostki ze historyje tego sztada.

We lipniu szło sie dejmy na to wywiedzieć jake perełki willowe sům we sztadzie, iże elektrociepłownia Szombierki to niýôbyczny zobytek industryjnyj architektury abo jako wyglůndoł kejsik wymiar sprawiydliwości we Bytůniu. Bůła tyż interesantno rajza Szlakiym św. Jakuba po sztadzie, kery leci fůrt aże do Santiago de Compostela.

Kej jednako kůmuś niý udało sie być na ôstatnich wycieczkach, mo szansa jeszcze pozwiedzać we kożdy weekynd augusta. Wiyncyj informacji snojdziecie u bajslyrzy akcje "Poznaj Bytom z przewodnikiem", czyli we bytůńskim ôddziole PTTK a Biurze Průmocje Sztada.

 

NOWO IDYJO NA PUSTOSTANY - BYTŮŃ MO BYĆ GLANC

TBS ze Urzyndym Sztada we Bytůniu przirychtowały nowo ôferta dlo inwestorůw, dziynka keryj pustostany uostanům wyrychtowane a sztad bydzie nazod gryfny.

Puste miynkszania, kamiynice a place majům juże niýdugo zyskać nowe ôblicze. Towarzystwo Budownictwa Społecznego a Sztad Urzynd we Bytůniu przirychtowali nowo ôferta, kero mo być atrakcijno dlo inwestorůw a przi tymu być win-win dlo sztada. Jako tublikowali nům Bogumiła Krystek-Kucewicz ze TBS Bytůń, sztad chce sprzedać, wymiynić abo wynajyńć puste miynkszania, kamiynice a nawet grunty zainteresowanym inwestorům.

Dziynka tyj ôfercie inwestor niý musi kupować cołkij kamiynice, abo kej chce kupić niý musi za nia zabilić piniůndzami, bo moge iś na wymiana. Polegać bydzie łůna na tym, co inwestor zabuli za ta kamiynica swojům robotům rymůntujůnc inksze kamiynice ôd sztada. Dziynka tymu mo zyskać i inwestor i sztad, jako tublikujům Bogumiła Krystek-Kucewicz.

Coby wszysko bůło akuratne a lepsze do ôbrachowanio zrobiůno uostała inwyntaryzacjo wszyskich pustostanůw a przirychtowane roztomajte przekroje, rzuty, ekspertyzy a nawet wytyczne kůnserwatorske. Dziynka tymu kożdy bydzie wiedzioł co a wiela je do roboty.

A chocioż do zrobiynio jeszcze je dużo, to je ô co sie starać, bo jako spůmnieli sama Bogumiła Krystek-Kucewicz, Bytůń bůł kejsik mianowany Paryżym půłnocy.

 

BYTOM TO NIE HASIOK - GODAJŮM SAME MIYNKSZAŃCE

Ôd downa juże miynszkańce Bytůnio protestujům przeciwko zasypywaniu Bytůmio roztomajtymi harmoziami ze cołkij Polski. To jednako nic niý dowo, a ciyrpiům na tym niý ýno ludzie, nale cołko notura. Nale przede wszyskim bajtle.

Jak tu dalij żyć. Jak dychać, jak dbać ô zdrowie. Tukej, czyli we Bytůniu, a nojbarzi na Bobrku. Sytuacjo sam je na tyla trogiczno, co miynkszańce roz za razym bajslujům protesty a blokady. Chcům w kůńcu normalnie żyć, bez trucio sie choby zwykłym dychaniym. A jako dodowajům Katarzyna Jaksik-Lądwik - miynkszańce sam sům już zdesperowani, bo swozi sie sam rotzomajte substacje, kere zatruwajům, luft, ziymia a woda niý ýno na Bobrku, nale we cołkij ôkolicy.

W sumie styknie powůniać, jaki smrůd je ze ciynżarůwek, kere sam przijyżdżajům wyciepować harmozie. A przijyżdżajům ze daleka bo nawet ze Nowego Targu. Niýstety wszysko podle prowa a zgodnie ze roztomajtymi dorzůndkami, kere podszrajbowali we samym Urzyndzie.

Niýstety skuli tego je to trocha walka ze wiatrakami, tym barzi, co ôstatnie badania przekludzůne bez Fojerwera niý wykozały niýprawidłowości, a wichajstry do mierzynio niý pokozały podwyższynio szkodliwych substancji, jako tublikowali Tomasz Rutkowski - rzecznik prasowy KM Fojerwery we Bytůniu. Ôd razu jednako dało sie usłyszeć argumynt, co take badaniý niý ma za doś dobre, bo trza by bůło pobrać průbki a zawiyź do laboratorium.

Narazie jednako żodyn niý chce sůchać samych miynszkańcůw, kerzi nojbarzi na tym ciyrpiům. Wszysko idzie zgodnie ze prowym, a zdo sie, co kůnsekwyncje tego wszyskigo interesujům ýno tych, co sam miynszkajům.

 

NA KOLE PO ŚWIYNTOCHLOWICACH - DOBRO ALTERNATYWA

Świyntochlowice tak jak pora inkszych sztadůw metropolie ustawiło wypożyczalnia kołůw, kerymy mogymy jeździć po sztadzie. Narazie na testy, jednako mono uostanům na dużyj. To nojwiyncyj bydzie zoleżeć ôd tego, jako ta idyjo spodobo sie samym miynkszańcům.

We Świyntochlowicach sbajslowano uostała piyrszo wypożyczalnia, kaj wypożyczyć idzie 32 koła do jeżdżynio po sztadzie, w tym 1 tandym a 4 koła dlo bajtli. To dobro idyjo, jako godali nům same miynkszańce, bo w kůńcu we Świyntochlowicach bydům koła jak we Katowicach, Wrocławiu, abo inkszych srogich sztadach. A jako tublikujům Marek Pogorzelski ze fýrmy, kere te koła postawiła, chocioż sům to narazie testy, to we inkszych sztadach, choby Tychach abo Pszczynie, take testy wypadły pozytywnie.

Narazie we Świyntochlowicach sům 4 sztele: przi Sztad Urzyndzie, przi ceście Katowickij, na OSiR Skałka ai przi filii nr 1 Sztad Publik Bibliotyki. Ku tymu już tera je zrychtowanych 20 km trasůw na koła, a jako sie godo, majům być nostympne, wroz ze nostympnymi rymůntami drůgůw. Zresztům niý ma sie tyż co dziwować, jak terozki tako aktiwnoś je we modzie a czynsto tyż po prostu wygodno. Jako dodowajům Dawid Kostempski - Sztad Prezydynt Świyntochlowic - koło moge być do jazdy rekreacyjnyj, tryningu, abo po prostu przemieszczanio sie z punktu A do B.

A chocioż we Świyntochlowicach roz je z gůrki a roz pod gůrka, to tako jazda na kole po sztadzie, moge prziszporować nům i czos i piniůndze. Beztuż, dlo zdrowio, czasu, abo szporunku, werci sie zoboczyć, jak na takim kole idzie wandrować po sztadzie.

 

"ULICZNICY" - FESTIWAL ULICZNIKŮW A MONO TYJATER?

Ôd porunostu juże lot we Glýwicach bajslowany je tyjeter festiwal zmianowany "Ulicznicy". Wszysko wziyno sie ôd tego, co artisty uzdali, coby wylyź ze sztukům do ludzi. I do dicht na ulica.

Juże dwanosty roz we Glýwicach sbajslowany uostoł festwal "Ulicznicy", na kerym idzie posuchać jazzu, zoboczyć tyjatralne przedstowiynia a wystympy artistůw. Co interesant szpektakle, wystypmy a happeningi rychtowane i przedstowiane sům gynau na drůgach, parkach, abo rynku. Praje wszysko na placu i blank wszysko na fatki.

Dziynka takij formie kożdy moge choć ôd czosu do czosu trocha zbliżyć sie do sztuki a wybrać sie we keryś ze weekyndůw praktycznie cołkigo lipnio do Glýwic. Program zowdy przedstowiůny je na jejich nec zajcie, bez co poradzymy prydzy uoboczyć, na co sie wybrać. A werci sie to zrobić, bo je to festiwal miyndzynacjůnalny. Latosi byli artisty ze miyndzy inkszymi Italie, Wielgij Brytanie, Belgie, Izreala, Portugalie abo Katalonie.

Je to na prowda interesant inicjatywa, na kero werci sie wybrać. Nostympno ôkazjo můmy nodziyjo juże za rok.

 

GRY XXL - CZYLI ZAGREJMY NA KATOWICKIM RYNKU

We połowie lipnio ai na poczůntku augusta na katowickim rynku sbajslowane je wielge granie we roztomajte gry w formacie XXL. XXL i we rozmiarze i we skali.

Na katowickim rynku sbajslowane uostało wielge granie we szachy, warcaby, domino a inksze gry logiczno-umysłowe. Wszysko na wiynkszo skala a we formacie XXL. Szło przi tymu niý ýno poszpilać ze inkszymi we szachy plenerowe abo stolikowe, nale tyż zoboczyć a kupić fachowo literatura do tych grůw ai pogodać ze welt rekordzistům we nojdugszym maratůnie szachowym.

Cołki cwek tego evyntu bůł jednako taki, coby ôdciůngnyć młodziyż a bajtle ôd kůmputerůw a zachyncić ich do spyndzanio czosu na placu, na lufcie - jako padali nům Jacek Gajewski. I w sumie ta idyjo spodobała sie festelnie uczystnikům, bo ludzi bůło na prowda mocka, a kej my ich pytali, eli take gry sům dobre, to za kożdym razym potwierdzali a dodowali, co nawet lepsze jak te kůmputerowe, bo niý ma sam agresji, a za to trza myśleć i uozwijajům umysł.

A chocioż jedna tako impreza juże za nami, to niý przepůmnijcie sie ô nostympnyj, kero planirowano je na piyrszy weekynd siyrpnio. Przi dobryj pogodzie na zicher bydzie mocka atrakcjůw.

 

CIDERLATO 2018 - SZACHOWY TURNIYJ WE RADZIŮNKOWIE

Nostympny juże roz sbajslowany uostoł szachowy turniyj Ciderlato, kery mo průmować a uatrakcyjnić gra krůlůw, kerům sům szachy.

MOSiR Radziůnkůw juże trodycyjnie sbajslowoł szachowy turniyj Ciderlato. Jako tublikowali nům Rudolf Sobczyk - bajslyrz a syndzia tego turniyja - cołko idyjo pojawiła sie juże poranoście lot tymu i ôd tego czosu bajslowane sům turniyje szachowe Ciderlato a Ciderzima. Latosi, jak i ôstatnio, letni cider sbajslowany uostoł we Ślůnskim Ôgrodzie Botanicznym we Radziůnkowie.

Na zainteresowaniý tyż niý idzie narzykać. We zawodach sztartło 32 zawodnikůw, we tym 12 bajtli co mieli myni jak 16 lot. Jako spůminajům same bajslyrze, poziům tyż bůł na prowda wysoki. W sumie, niý ma sie co dziwować, kej na Ślůnsku můmy tyla uobmiłowanych we tyj grze krůlůw, jako mianujům Szachy.

Moge to jednako radować, bo jak spůminali same uczystniki, je to gra, kero dobrze wpływo na myślyniý, uozwijo logika a spůmogo pamiyntaniý. A jako padali nům Rudolf Sobczyk - szachy majům przed sobům dobre perspektywy na prziszłoś, bo we cołkim welcie napoczyno sie docyniać logika, a besto i we Americe, i Azji ai u nos we Unii Europyjskij, coroz czynścij stawio sie na logiczne rozumowaniý juże u bajtli.

 

SZTELA BIBLIOTYKA - BIBLIOGRODY NA BANHOFIE NA CHEBZIU

Na Banhof? A mono do Bibliotyki? Abo do Bibliogrodu? Juże niýdugo wszysko to bydzie we jedym miyjscu. Na zabytkowym banhofie na Chebiziu rychtowany je szpecjalny plac, kery bydzie niý ýno do rajzyndrůw, nale kożdego, wto lubi choć trocha czosu spyndzić ze ksiůnżkům.

Jedzie cug na banhof. A chocioż egal jaki cug, to wożne coby na niýôbyczny banhof na Chebziu. Tam teroźnie rychtowano je Sztela Bibliotyka. Wszysko napoczło sie ôd tego, kej Urzyndowi udało sie ôdkupić stowiyniý banhofu ôd PKP łůńskigo roka. Potyn prziszoł czos na rychtůng, kery napoczyn sie we styczniu a mo skůńczyć pod kůniec tego roka. Na kůniec przidzie czos na rychtowaniý bibliotyki a społycznyj przestrzyni.

Jako tublikowali nům Krystian Gałuszka - Dyrehtor Sztad Publik Bibliotyki we Rudzie Ślůnskij - na downy banhof przeniesiůno uostanie bibliotyka cyntralno z jeszcze teroźnyj na Wirku. Wszyske ksiůnżki bydům we przestrzyni echt bibliotycznyj. Bydzie tyż jednako przestrzyń kulturalno-animacyjno rajn we stawiyniu ai ze wyńściym na plac, czyli do "Bibliogrodu". Fajny knif tyż je na poczekalnio dlo rajzyndrůw, w keryj juże niýdugo bydzie poczekalnio, czytelnio a kafyjka.

Jak widać idyjo na prowda je fajnisto, a efekt moge być na prowda super. Coby jednako wszysko było akuratnie zrychtowane, trza bůło dobrze zaplanirować finanse. Jako padali nům Michał Pierończyk - Zastympnik Sztad Prezydynt Rudy Ślůnskij - Urzynd sztartnył ze tym projektym we 2 kůnkursach, ze czego udało sie wygrać ôba. Dziynka tymu udało sie pokryć aże 95% utroty z cołkij roboty, kero wyńdzie kajś wele 8 mln zł.

 

You have no rights to post comments

We use cookies

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.

Ok