KŮMUNIKACJO
Termin „kůmunikacjo” ôznaczo łůnczność, wymiana a uosprowianiý. Przekozaniý kůmunikatu polego na słownym abo bezsłownym przesyłaniu informacyj, a dziynka tymu wpływaniu na miyndzyludzke relacje.
Co interesant, kůmunikujymy sie durś, bez wzglyndu na to, co robiymy:
- eli sie godo abo siedzi po cichu,
- kůnfrůntuje sie abo uciyko,
- staro sie pokozywać swoje emocje, abo sie je chowie.
Niýzoleżnie, jako sie zachowujesz, przekozujesz informacje inkszym.
Cołki procys kůmůnikacje idzie ujynć we 3 kanołach przekozu:
- kanoł werbalny – to tekst kery sie godo (7%),
- kanoł woklany – to jak tyn tekst sie godo (38%),
- kanoł wizualny – to zachowaniý niýwerbalne (55%).
Informacje poradzi sie przekozywać na roztomajte sposoby:
- kůmůnikacjům werbalnům a niýwerbalnům,
- ustnie a pisymnie,
- bezpostrzydnio abo postrzydnio.
A na co sie kůmůnikować? Jake sům funkcje kůmůnikacje?
- informacyjno – wymiana a zbiyraniý informacyj, dejmy na to potrzebnych do wyznoczynio cweku dziołanio abo dobrego uzdanio,
- motywacyjno – motywowaniý a zachyncaniý, dejmy na to do dziołanio,
- kůntrolno – informowaniý o sztandardach, obowiůnzkach,
- przekozywanio wrażyń, ymocji a nawiůnzywanio relacyj.
Jako sie uosprowio..?
Podle forszukůnkůw strzednio poradzi sie pedzieć 2,5 słowa na sekunda, czyli 150 na minuta. Tak po prowdzie to nojlepsi poradzům ô co gibcij godać. Jednako godka, kludzyniý trefůw a uosprowianiý, to czynsto powiniyn być dialog a niý ýno monolog. Beztuż wożne je, jako bydymy uosprowiać a kludzić godka. Bo tyż ôd nos zoleżeć bydzie jako sie bydzie godać.
Podle teroźnego uzdanio przi kůmunikacji wiyncy jak połowa kůmunikatu przekozuje sie niýwerbalnie (jako to miajnujům: mowům ciała). Fest przi tymu wożne je tyż to, jak drap godůmy a jaki můmy przi tymu rytm a intůnacjo. Nojmyni wożne sům zaś słowa, kere godůmy. Beztuż werci sie pamiyntać, iże wożne je niý ýno to co godůmy, ale nojwożniyjsze je to, jak to powiymy.
Przi tymu trza jeszcze pedzieć, iże efektywność kůmunikatu zoleży i ôd nadowcy i ôd ôdbiorcy.
A jake sům filory kůmunikacje?
- Nadowca – tyn, kery przekozuje informacjo;
- Ôdbiorca – tyn, kery je adresatym przekozywanyj informacje;
- Przekoz – kanoł informacje;
- Strzodowisko – ôtoczyni, szumy a zakłůcynia we kůmunikacji.
Zależności miyndzy tymi filorami pokozuje schymat niżyj.
We kůmunikacji nojwożniyjsze je, coby przekoz efektywnie trefioł ôd nadowcy do ôdbiorcy. Beztuż nadowca musi dować sie pozůr, coby godać tak, iże zrozumi go ôdbiorca. Ôdbiorca zaś musi dować sie pozůr na to, co a jak godo nadowca, coby dobrze skapować, co tyn chcioł mu przekozać. Je to tym barzi wożne, iże normalnie przi dialogu je sie roz nadowcům a roz ôdbiorcům.
Jednako przekoz nim przyndzie ôd nadowcy do ôdbiorcy przełazi bez roztomajte filtry. Takim filtrym moge być samopoczucie, nastawiyniý do drugigo czowieka a nawet chyńć do uosprowianio.
A chocioż to już je niý mało, to na cołki procys wpływ mo jeszcze strzodowisko, czy ôtoczyniý. Czyli to kaj a we jakich warunkach sie godo ai zewnyntrzne szumy a zakłůcynia.
Beztuż kej szykujesz sie do wożnyj godki a mosz chwila czosu, zmiarkuj sie te wszyske czynniki, tak coby dobrać ôdpowiydnio zorta godki a słowa do tego, co chcesz przekozać inkszym.
STYLE KŮMUNIKOWANIO SIE
Po co style?
Ludzie poradzům uosprowiać roztomajcie. Czosym je tak, iże chocioż festelnie chcymy, niý poradzymy sie ze kimś dogodać. Czosym nawet godka na siýła moge dokludzić do niýpotrzebnych nerwůw.
Beztůż wożne je, coby wymiarkować, jaki sie mo styl uosprowianio a co ze tego wyniko. Pomoge to na nostympny roz dopasować trocha noszo godka do ôdbiorcy, a bezto lecy bydzie nům przekozać kůmunikat, kery chcieli my nadać.
Jake style můmy?
Styl partnyrski - tyn co sie kůmunikuje, kůncyntruje sie niý ýno na siebie ani na tym co łůn chce pedzieć, ale tyż na tym ze kim godo.
Styl niýpartnerski - chce sie przegodać kogoś, niý interesanci sie tym, co godo wto inkszy, a chce sie dyrygować godkům a inkszymi.
Styl introwertyczny - charakterystyczny je dlo introwertykůw, czyli dlo ludzi zawartych we siebie, do kerych ciynżko dotrzić a ciynżko im przegodać.
Styl ekstrawertyczny - charakterystyczny dlo ludzi, kerzi chcům wszyskim pokozać swoja idyjo, a pedzieć im co myślům, jednak ciynżko im wysuchać inkszych.
Styl ôbrůnny - to styl ludzi, kerzi nojlepi ôcyniliby wszyskich wele siebie, coby wiedzieć kim łůni sům, nale jednako siebie przi tymu jak nojmyni pokozać a przedstowić.
Styl przetargowy - widać u tych, kerzi posuchajům inkszych, ale ýno jak za to dostanům to samo.
Styl efektywny - to styl nojbarzi efektywnyj kůmunikacje. Prezyntujům go ludzie, kerzi chyntnie a umiyjyntnie suchajům, nale tyż poradzům godać tak, coby dotrzić do ôdbiorcy. Je tyż to styl mianowany "win-win".
A czamu czasym ciynżko sie dogodać?
Kej czowiek godo podle schymatůw, korzysto ze stereotypůw abo sztandardowyj godki, i choć czosym robi to niýświadůmie, to moge zakłůcać to efektywno kůmunikacjo. To jednako niý wszysko, co moge nům utrodniać uosprowianiý. Beztuż dobrze je zmiarkować sie, co moge zakłůcać nosz przekoz.
Bariery kůmunikacyjne - nojczynstsze prziczyny felerůw we godce:
- niski poziům zainteresowanio;
- dziołaniý czynnikůw uozproszajůncych uwoga;
- dialog wewnyntrzny - czowiek godo do siebie, a niý sucho tego, co tyn drugi uosprowio;
- niýakuratny knif na przekozaniý informacyj - trza godać jasno a klarownie dlo tego, do kerego kerujymy kůmunikat;
- sprzeczne kůmunikaty werbalne a niýwerbalne - kej coś kryncymy, to nosze ciało moge pokazywać blank co inkszego jak godůmy;
- lichy kůntakt wzrokowy;
- czekanie na możnoś pedzynio czegoś - trza godać tak, coby to bůł dialog a niý monolog;
- niýsuchaniý tego co godo nadowca;
- za wczesne wnioski a przipuszczynia;
- cygaństwo a machlowaniý.
Beztuż niý przepůmnij jake sům bariery a unikej ich. Kej zaś chcesz lepi coś pedzieć, pamiyntej:
- trza godać ofyn co sie miarkuje, uwożo, ôdczuwo: "Tak to widza”, „Tak to miarkuja”, „Tak to czuja..";
- godo sie za sia: "Podle mie..", "Zdo mi sie co...", "A na moje to..";
- niý chowie sie za ôcynům wszyskich ludzi: "Bo wszyscy...", "A kożdy..";
- godo sie jasno a klarownie, coby kożdy wiedzioł, co żeś chcioł pedzieć;
- przi uosprowianiu nadowcy a ôdbiorcy mo zoleżeć na efektywnyj kůmunikacji, a niý ýno na udowaniu;
- trza wysuchać inkszych do kůńca a dać im pedzieć co chcieli;
- kej sie majtniesz we czymś, musisz umieć sie do tego prziznać;
- miarkujesz sie a zważosz na to, co czuje a miarkuje tyn drugi;
- mogesz sie niý zgodzać ze kimś, nale niý śmiysz mu zakozywać niczego;
- ôd "dobrych rad" je wtoś inkszy, niý godej ich jak niý musisz;
- fest sie trza dać pozůr na to jak sie godo, nale tyż na to co sie godo.
ASERTIWNO KŮMUNIKACJO
Dlo niýkerych asertiwność, to sztuka ôdmowianio, umiyjyntnego pedzynio "niý". Tak rýchtých to jednako je trocha wiyncy. Coby być asertiwnym, trza niý ýno myśleć ô sia, nale tyż ô tym drugim. Trza dować sie růwne szanse a niý skryślać za drap inkszych. Przi tymu muszymy uwożać zdaniý inkszych a szanować to, iże łůni mogům mieć je inksze niźli my. Trza przi tymu wyznoczyć swoje granice, kerych Ty sům niý przekroczysz, ale tyż zasyngalizujesz, jak wtoś inkszy je przekroczy.
Kej zaś tak asertiwnie niý poradzi sie godać, moge to dokludzić do zbytnij uległości abo nawet agresji. Na zicher asertywnościům niý ma to, kej niý chcůnc urazić kogoś, dowůmy mu włazić sie na gowa. Abo jak sie bojymy ôdezwać a bezto zgodzůmy sie na to, co pedzům inksi. Niýstety przi tymu czynsto czowiek czuje sie źle, a nawet czosym wykorzystywany.
Na druge tyż trza sie dać pozůr, coby brůnić swojego zdanio a granicy jako sie wytyczymy. Niý mogymy być przi tymu jednako agresiwni. Czowiek niý śmiy wyskakować na inkszego, kej tamtyn niýchcůncy powiy coś niý tak. Przi tymu my sami tyż niý mogymy sie zachowywać tak, iże wto inkszy bydzie sie musioł brůnić, abo co gorzi czuć sie przi nos źle.
Beztuż spamiyntejcie sie te zakůny asertiwności:
Tyn tekst je dostympny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Użycie niekomercyjne - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Poczytej tyż: